– Mbegu Milioni 18 Zazalishwa, Mafanikio Yavuma Kitaifa
Na Lucy Ngowi
DAR ES SALAAM: TAASISI ya Utafiti wa Kilimo Tanzania (TARI), imekuwa
mstari wa mbele katika kuzalisha mbegu bora za mchikichi aina ya Tenera, kutoa elimu ya kilimo bora kwa wakulima na maofisa ugani, na kuhamasisha uwekezaji kwenye sekta ya michikichi.
Mkurugenzi wa Kituo Cha TARI kilichopo Kihinga mkoani Kigoma, Dkt. Filson Kagimbo amesema hayo katika banda la taasisi hiyo katika Maonesho ya 49 yanayoendelea Dar es Salaam.
Dkt. Kagimbo amesema TARI Kihinga kimezalisha mbegu bora zaidi ya milioni 18.5 tangu kuanzishwa kwake hadi kufikia Julai 2025.
“Tangu tulipoanza kazi ya uzalishaji Oktoba 2018 hadi sasa, tumezalisha mbegu 18,591,000 za michikichi bora aina ya Tenera, na kati ya hizo tumeotesha miche milioni 4.7, ambapo milioni 3.4 imekwishapandwa shambani,” amesema.
Amesema mafanikio hayo yamechangia kuongezeka kwa mashamba ya michikichi bora hadi kufikia jumla ya hekta 27,908 nchini kote.
“Hii ni hatua kubwa ya kimaendeleo ikilinganishwa na hali ya awali ambapo asilimia 90 ya miti ya michikichi nchini ilikuwa ni ya asili (aina ya Dura) isiyozalisha mafuta mengi kama Tenera, ambayo ilikuwa inapatikana kwa asilimia tisa tu,” amesema.
Mbali na uzalishaji wa mbegu, amesema TARI Kihinga pia imefanya kazi kubwa ya kutoa elimu ya kilimo bora kwa wadau mbalimbali.
Kwamba Kufikia Julai 2025, kituo hicho kimefanikiwa kuwafundisha wakulima 2,266 na maofisa ugani 276, lengo likiwa ni kuhakikisha elimu hiyo inasambazwa kwa wakulima wengi zaidi kupitia maofisa ugani waliopatiwa mafunzo hayo.
Kwa mujibu wa Dkt. Kagimbo, “Zao la michikichi halikuwahi kupewa kipaumbele kitaifa hadi mwaka 2018 lilipoorodheshwa rasmi na serikali kuwa moja ya mazao ya kimkakati. Hapo ndipo elimu ya zao hilo ilipoanza kufundishwa katika vyuo vya kilimo, jambo ambalo awali lilikuwa halipo kabisa.”
Amesema kituo hicho kimekuwa chachu ya uelewa kwa wanafunzi kutoka vyuo na shule mbalimbali.
Amesema tayari wanafunzi 96 kutoka vyuo vya kati na vyuo vikuu wamepatiwa mafunzo ya vitendo kuhusu kilimo cha michikichi, huku wanafunzi 214 wa sekondari nao wakinufaika na mafunzo hayo.
Kwa upande wa uhamasishaji, TARI Kihinga imetumia vyombo vya habari kwa nguvu. Mpaka sasa vipindi 88 vya televisheni na vipindi 60 vya redio vimerushwa hewani, sambamba na kuchapisha makala zaidi ya 180 kwenye magazeti na blog mbalimbali, vyote vikihamasisha uwekezaji katika kilimo na usindikaji wa zao la michikichi.
Amesema serikali nayo imeendelea kuunga mkono juhudi kwa kutoa ufadhili wa kifedha na sera. Kabla ya kuanzishwa kwa kituo hicho, mbegu bora zilikuwa zikiagizwa kutoka nje kwa gharama kubwa.
“Mche mmoja wa Tenera uliuzwa kati ya shilingi 6,000 hadi 15,000, kulingana na mteja. Sasa tunazalisha hapa nchini na kuwagawia wakulima bure, hatua ambayo imeokoa zaidi ya shilingi bilioni 18.7,” amesema.
Kwa sasa, Tanzania inahitaji tani 650,000 za mafuta ya kula kwa mwaka. TARI inakadiria kuwa ili kufikia uzalishaji huo kupitia michikichi pekee, kuna haja ya kuwa na mashamba yasiyopungua hekta 162,500 Hadi sasa, hatua iliyofikiwa ya hekta 27,908 ni mwanzo mzuri kuelekea azma ya taifa ya kujitegemea kwa mafuta ya kula.
Kwa mafanikio haya, TARI Kihinga si tu kuwa chachu ya maendeleo ya kilimo cha michikichi nchini, bali pia ni kielelezo cha jinsi tafiti na sera madhubuti zinavyoweza kuleta tija ya kiuchumi na chakula kwa taifa.
Serikali, wakulima, wawekezaji na wadau wengine sasa wanahamasishwa kushirikiana zaidi kufanikisha lengo la taifa la uzalishaji wa mafuta ya kula unaojitegemea.
Katika kipindi cha miaka saba tangu kuanzishwa kwa Kituo cha Utafiti wa Kilimo (TARI) Kihinga kilichopo Kigoma, mapinduzi makubwa yameshuhudiwa katika uendelezaji wa zao la michikichi nchini Tanzania. Tangu Julai 2018,
